Szkielet młodego scytyjskiego wojownika w grobie, wyposażonym m.in. w broń, złoty pektorał i złotą ozdobę warkocza, odkryli archeolodzy z Krakowa wewnątrz dużego kurhanu sprzed ok. 2,5 tys. lat. Badania prowadzono na Syberii, w miejscu znanym jako „syberyjska Dolina Królów”.
Stanowisko archeologiczne Chinge-Tey położone jest w republice autonomicznej w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej. Określane jest jako „syberyjska Dolina Królów” ze względu na znajdujące się tam liczne, olbrzymie grobowce kurhanowe z bogatym wyposażeniem sprzed nawet 2,5 tysiąca lat. Z tego względu część z nich określa się jako książęce.
Badany przez Polaków kurhan jest jednym z dziewięciu zbudowanych w jednej linii na stanowisku Chinge Tey fot. Igor Pieńkos 
W tuwińskiej „Dolinie Królów” wciąż, jak przed wiekami, prowadzi się wypas stad koni i bydła fot. Igor Pieńkos 
Obóz archeologów z Państwowego Muzeum w Ermitażu nad rzeką Ujuk w Tuwie, do którego zostali zaproszeni badacze z Uniwersytetu Jagiellońskiego fot. Igor Pieńkos 
Zachód słońca nad Syberyjską rzeką Ujuk w Tuwie fot. Igor Pieńkos 
W sumie ponad 50 kurhanów z widoku drona fot. Igor Pieńkos
„Do naszych badań wybraliśmy niepozorny, bo niemal niewidoczny już kurhan o średnicy ok. 25 m. Liczyliśmy, że pozostał niezauważony przez rabusiów” – powiedział w rozmowie z PAP szef polskiej części ekspedycji, dr Łukasz Oleszczak z Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Intuicja częściowo nie zwiodła naukowców. Archeolodzy z UJ natrafili na dwa pochówki w centralnej części kurhanu. Pierwszy był wyrabowany. „Udało się nam jednak znaleźć w nim m.in. grot strzały oraz częściowo zachowane kości” – opowiada dr Oleszczak.
Zmarły znajdował się w komorze wykonanej w konstrukcji zrębowej, która polega na poziomym układaniu belek drewnianych i ich łączeniu w narożach. Drugi ze znalezionych grobów w centralnej części kurhanu będzie przebadany w przyszłym roku.
Tymczasem nieco poza centralną częścią kurhanu archeolodzy znaleźli kolejną komorę grobową wykonaną w konstrukcji zrębowej.
Kurhan wojownika odkryty na Syberii fot. Igor Pieńkos 
Kurhan w czasie badań przez polski zespół fot. Igor Pieńkos 
Kurhan z widocznym szkieletem wojownika w czasie wykopalisk fot. Igor Pieńkos 
Eksploracja grobu scytyjskiego wojownika na Syberii fot. Igor Pieńkos
„W środku znajdował się szkielet młodego wojownika z pełnym wyposażeniem. W okolicy głowy zmarłego były ozdoby: pektorał ze złotej blachy, paciorek szklany, złota spiralna ozdoba warkocza” – wylicza dr Oleszczak. Zabytków było zdecydowanie więcej. Przy pasie znajdowała się osełka, a za plecami zmarłego broń. Był to czekan z brązu zdobiony stylizowaną główką orła, strzały, nóż żelazny, fragmenty łuku; całość była owinięta pasem z brązowymi okuciami.
Dobrze zachowały się też przedmioty wykonane z surowców organicznych. Wśród nich jest skórzany kołczan, drzewce strzał, trzonek czekana i rzemień pasa.
Zdaniem badaczy zabytki pochodzą z VII i VI w. p.n.e., kiedy na tych terenach mieszkały ludy pochodzenia scytyjskiego. To właśnie stąd, z gór Południowej Syberii, wywodzi się lud, który wówczas zdominował stepy Wschodniej Europy. Scytowie byli znani ze swojego zamiłowania do wojaczki. Ich dokonania opisał m.in. słynny grecki historyk Herodot.
Kurhan scytyjskiego wojownika odkryty na Syberii fot. Igor Pieńkos 
Kurhan po zakończeniu wykopalisk w sezonie 2019 fot. Igor Pieńkos 
Kurhan wojownika w czasie badań przez polski zespół fot. Igor Pieńkos
Kurhan badany przez Polaków był otoczony płytkim rowem. Wewnątrz niego archeolodzy znaleźli kilkadziesiąt fragmentów naczyń ceramicznych i kości zwierzęcych, głównie krów, koni, kóz lub owiec. „Są to zapewne ślady po obrzędach w rodzaju rytualnej, pogrzebowej stypy” – sugeruje naukowiec.
Zespół polskich naukowców z Instytutu Archeologii UJ w Krakowie dołączył w 2019 r. do międzynarodowej ekipy archeologów pracującej w Chinge-Tey kierowanej przez Konstantina V. Chugunova z Państwowego Muzeum Ermitażu w Petersburgu. Polski udział był możliwy dzięki finansowaniu z Narodowego Centrum Nauki. W badaniach biorą udział także archeolodzy koreańscy z Uniwersytetu Seulskiego.
PAP – Nauka w Polce, Szymon Zdziebłowski
Najlepsze i najtańsze wykrywacze metalu na początek jak i dla profesjonalisty! Szukacie wykrywacza dla siebie? – koniecznie zapoznajcie się z ofertą naszego sklepu! ..i napiszcie do nas po rabat!
