Archeolodzy odkryli w Egipcie pozostałości starożytnej świątyni zbudowanej ku czci Zeusa-Kasiosa, bóstwa posiadającego cechy zarówno Zeusa, jak i boga pogody Kasiosa. Informację ogłosiło w poniedziałek (25 kwietnia) egipskie Ministerstwo Turystyki i Starożytności.
Ruiny odkryto na stanowisku archeologicznym Tell el-Farama na północno-zachodnim półwyspie Synaj. W czasach grecko-rzymskich (od 332 p.n.e. do 395 n.e.) obszar ten był znany jako miasto i port Pelusium, które znajdowało się na dalekowschodnim ujściu Nilu. Ze względu na swoje strategiczne położenie, ludność wykorzystywała Pelusium do różnych funkcji, m.in. jako twierdzy w czasach egipskich faraonów; a artefakty pochodzące z okresów grecko-rzymskiego, bizantyjskiego, chrześcijańskiego i islamskiego sugerują, że był on również wtedy używany na różne sposoby, zgodnie z referatem z 2010 r. przedstawionym na Międzynarodowej Konferencji Geologii i Rozwoju na Synaju.
Mostafa Waziri, sekretarz generalny Najwyższej Rady Starożytności, powiedział w oświadczeniu, że zespół archeologiczny po wykopaniu wokół pozostałości dwóch kolumn z różowego granitu leżących na powierzchni ziemi – skupił się na świątyni. Kolumny te kiedyś tworzyły przednią bramę kompleksu, ale zawaliły się jeszcze w czasach starożytnych, gdy miastem wstrząsnęło potężne trzęsienie ziemi.
Naukowcy od kilkudziesięciu lat zdawali sobie sprawę, że na miejscu może znajdować się świątynia Zeusa-Kasiosa. Zgodnie z artykułem z 2010 roku, na początku XX wieku i później w latach 90. archeolodzy ustalili, że granitowe kolumny prawdopodobnie zostały przetransportowane barkami przez Nil z Asuanu w południowym Egipcie do Pelusium. Ponadto nieżyjący już francuski egiptolog Jean Clédat miał znaleźć w tym miejscu greckie inskrypcje wskazujące, że w czasach grecko-rzymskich zbudowano właśnie tam świątynię Zeusa-Kasiosa. Jednak archeolodzy nigdy tego nie zweryfikowali i nie przeprowadzili formalnych wykopalisk w tym miejscu, zlokalizowanym w pobliżu starożytnego fortu i kościoła.
„Teraz w trwających badaniach wykopaliskowych, archeolodzy odkryli nieznane wcześniej pozostałości świątyni, w tym granitowe bloki, które prawdopodobnie były częścią schodów prowadzących do wejścia do świątyni po wschodniej stronie budynku.” – powiedział w oświadczeniu Ayman Ashmawy, szef egipskiego działu Starożytności w Najwyższej Radzie Starożytności
Kilka dużych bloków różowego granitu zostało również znalezionych na ulicach wokół świątyni, co wskazuje, że późniejsi robotnicy zmienili przeznaczenie kamieni świątynnych na inne projekty. Materiał z budowli poświęconych dawnym bogom, posłużył do budowy pobliskich kościołów.
Naukowcy dokumentują teraz nowo przeanalizowane bloki za pomocą fotogrametrii, techniki, w której wiele obrazów cyfrowych jest wykorzystywanych do tworzenia wirtualnych obrazów 3D. „Później pomoże to zespołowi w próbie wirtualnego odtworzenia świątyni.” – powiedział Hisham Hussein, dyrektor stanowisk archeologicznych na Synaju.
Inskrypcje znalezione na niektórych granitowych blokach sugerują, że rzymski cesarz Hadrian (rządzący w latach 117-138) odnowił świątynię, dodał Hussein.