Niezwykły artefakt został odkryty w Czarnówku w woj. pomorskim. Jest nim zoomorficzna fibula w kształcie byka! Zabytek wstępnie został wydatowany na II-III wiek n.e., jest jednym z kilku elementów biżuterii znalezionych wraz z pochowaną kobietą.
Przedmiot ten spełniał rolę nie tylko funkcjonalnej zapinki, był unikatową ozdobą, która z pewnością wzbudzała zachwyt tak w czasach gdy była użytkowana jak i teraz. Myślę że można śmiało napisać, że jest to swego rodzaju świetny dowód na wysoki poziom dawnych kultur, której jest wyrobem. Przykładali bowiem oni również uwagę do piękna nawet prostych użytkowych przedmiotów, wykazując się dużą wrażliwością, która towarzyszyła im zapewne w życiu codziennym.
Nie powinno to jednak dziwić, do odkrycia doszło na największej wielokulturowej nekropolii w Europie Środkowej. Badania na tym stanowisku trwają już od 1973 roku, do dnia dzisiejszego i ukazują niezwykłe rytuały dawnych kultur oraz skarby z zamierzchłych czasów. Mowa dokładnie o stanowisku nr 5 w Czarnówku gm. Nowa Wieś Lęborska, pow. Lęborski, woj. pomorskie. Badane jest ono wykopaliskowo już od 48 lat, a od 2008 roku przez Muzeum w Lęborku. Na temat wcześniejszych postępów w badaniach pisałem już blisko 2 lata temu.
Trwający teraz etap badań archeologicznych w Czarnówku rozpoczął się 21 marca 2022 roku. Wykopaliska prowadzone są w zachodniej części cmentarzyska przez Agnieszkę Krzysiak z Muzeum w Lęborku we współpracy z Firma Archeologiczna Glesum. Jest to już kolejna próba uchwycenia granicy tego stanowiska w kierunku zachodnim. Badania odbywają się etapowo ze względu na podział tej części stanowiska na mniejsze działki, prowadzone są one w formie „przedinwestycyjnych badań ratowniczych”.
„Zaledwie w przeciągu kilku pierwszych dni wykopalisk, na odsłoniętej powierzchni 2,5 ara ujawniono już 12 grobów inhumacyjnych i 3 groby ciałopalne. Najciekawszym obiektem okazał się pochówek kobiecy, nie nosił on śladów ponownego „otwierania”. W wyposażenie grobu wchodziły 2 brązowe bransolety, srebrne paciorki oraz 4 brązowe zapinki, w tym jedna wyjątkowa. Zaskakująca fibula ma formę zoomorficzną i przedstawia byka. Datowana jest na przełom II i III wieku n.e. W Czarnówku zarejestrowano już niemal 2,5 tys. obiektów i pozyskano prawie 10 tys. zabytków, a zapinka ta jest pierwszym znaleziskiem tego typu.” – relacjonuje Mateusz Górski, archeolog z Muzeum w Lęborku
Z pewnością będziemy dalej przedstawiać Wam postępy w badaniach na tym wyjątkowym stanowisku, które myślę jeszcze wiele ciekawego przed nami ukrywa. Podobnych i innych zoomorficznych zabytków jest więcej, tak z okresu starożytności jak i nawet późniejszego średniowiecza.
Źródło: Muzeum w Lęborku, Zdjęcia: Agnieszka Krzysiak