W lutym 2022 r. pracownicy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN ekshumowali szczątki 29 osób z masowego grobu na terenie wojskowym niedaleko Batumi w Gruzji. W pracach badawczych uczestniczyli naukowcy z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu – podała uczelnia.
W przesłanym w środę przez uczelnię komunikacie poinformowano, że antropolog sądowa Agata Thannhaeuser i medyk sądowy dr Łukasz Szleszkowski zostali zaproszeni do Batumi przez pozarządową organizację IDFI-Institute for Development of Freedom of Infomation.
„Mając na uwadze doświadczenie wrocławskich naukowców w badaniu ekshumowanych szczątków ofiar systemów totalitarnych oraz dorobek naukowy UMW w tym zakresie, zostali oni zaproszeni przez stronę gruzińską do współpracy i poproszeni o przeprowadzenie medyczno-sądowego i antropologicznego badania szczątków” – czytamy w komunikacie.
Jak podano, szczątki ekshumowanych ofiar znajdowały się na terenie położonego na obrzeżach miasta monastyru i tam przeprowadzane były oględziny. W trakcie oględzin ekshumowanych szczątków 29 osób, w 80 proc. stwierdzono obecność obrażeń postrzałowych głowy z typowym dla egzekucji wlotem na potylicy.
„Podobny typ obrażeń naukowcy UMW stwierdzili m.in. na warszawskiej Łączce czy wrocławskich Osobowicach, co korespondowało z ustaleniami polskich medyków sądowych, badających w latach 90-tych masowe groby ofiar Zbrodni Katyńskiej. W pozostałych przypadkach stan szczątków nie pozwalał na jednoznaczne ustalenie mechanizmu obrażeń” – napisano w komunikacie.
Wyniki badań antropologicznych potwierdziły, że ofiary były najprawdopodobniej osobami zamożnymi i pochodzącymi z ówczesnej elity społeczeństwa. U niemal połowy stwierdzono ślady leczenia stomatologicznego w postaci złotych koron i mostów stomatologicznych. Zabezpieczono również materiał do badań identyfikacyjnych DNA. Ponadto przy szczątkach znaleziono m.in. liczne monety pochodzące z lat 30. XX wieku.
„Wyniki badań antropologicznych, medyczno-sądowych oraz charakter tzw. artefaktów ujawnionych przez archeologów IPN w grobie, potwierdziły, że badane szczątki pochodzą od ofiar sowieckiego terroru, prawdopodobnie tzw. Wielkiego Terroru z lat 1937-1938” – napisano w komunikacie.
„Przeprowadzone badania naukowe, antropologiczne i medyczno-sądowe były dla nas kolejnym krokiem i nowym doświadczeniem w prowadzonych od kilkunastu lat badaniach szczątków ekshumowanych ofiar systemów totalitarnych XX wieku” – powiedział cytowany w komunikacie dr Łukasz Szleszkowski.
W okresie największego ich nasilenia tzw. Wielkiego Terroru w ciągu 16 miesięcy tj. od sierpnia 1937 r. do października 1938 r. w ramach akcji zaplanowanych i masowych represji stalinowskich zostało skazanych na śmierć i straconych około 750 tys. osób. W Gruzji w tym czasie stracono ponad 21 tys. osób. (PAP)
Autor: Roman Skiba