Liczący ok. 1,800 lat ołtarz ku czci mitologicznego greckiego boga Pana, był ukryty w aż 200 lat młodszej świątyni wczesnochrześcijańskiej. Odkrycia dokonano w trakcie badań archeologicznych na terytorium obecnego Izraela.
Ołtarz greckiego pogańskiego boga Pana, był przez 1,800 lat ukryty na terenie jednego z najwcześniejszych kościołów w Izraelu. Odkrycia dokonano w trakcie wykopalisk archeologicznych, prowadzących na ruinach świątyni w rezerwacie przyrody Banias, w północnej części kraju. Znajduje się na nim inskrypcja, zgodnie z którą przybyły pielgrzym z ważnego kulturowo i cenionego miasta Antiochii, leżącego w bardzo dalekiej Grecji(obecnie Turcja), miał poświęcić ołtarz Panowi – mitycznemu greckiemu bogu.
Jakiego rodzaju bogiem był w mitologii sam Pan? Wywodził się z historycznej Arkadii, a jego odpowiednikiem w rzymskiej mitologii był Faun/Faunus lub z bogiem lasów Silvanusem. Był to grecki opiekuńczy bóg lasów i pól, miał strzec pasterzy i ich stado. Przedstawiany był w postaci pół człowieka, pół zwierzęcia. Miał tułów i twarz mężczyzny, był cały owłosiony, o kozich nogach, ogonie, brodzie i rogach. Wyglądem przypominał satyra, stąd zwano ich czasem panami. Ponadto był bardzo zwinny i słynął z umiejętności tanecznych. Przebywał głównie w górach i gajach, w pobliżu źródeł i zaciszu drzew. Przypisywano mu dużą aktywność seksualną, a obiektami jego zalotów były zarówno nimfy jak i młodzi chłopcy oraz zwierzęta.
Pan był bardzo popularnym bogiem na terenie całej antycznej Grecji, a wraz z upływem czasu przypisywano mu kolejne nowe funkcje, np. lekarza i wieszcza, a pod wpływem neoplatonizmu uznano go za wcielenie płodności. Jako swoje atrybuty posiadał syringa(instrument), kij pasterski i wieniec jodłowy lub jodła w ręce. Poświęcona była mu m.in. świątynia w Atenach.
Odkryty przez archeologów, bazaltowy wulkaniczny ołtarz pochodzić ma z II lub III wieku. Natknięto się na niego dokładnie w ścianie jednego z najwcześniejszych kościołów w Izraelu, który został niedawno gruntownie przebadany. Jak się teraz okazało ten rzadki kościół bizantyjski z około 400 roku n.e. został zbudowany na szczycie, gdzie wcześniej znajdowała się świątynia boga Pana. Poświęcony ołtarz został jednak wtórnie wykorzystany w nowej świątyni. Naukowcy twierdzą że poza praktycznymi względami jego użycia, został on w celowy sposób umiejscowiony na takiej pozycji w kościele by z zamysłem poniżyć pogan i wyznawców „starej wiary”. Świadczyć to może tylko jak szybko nowy ruch religijny zakorzenił się w ludziach, powiedział w komunikacie prasowym na temat przeprowadzonych wykopalisk dyrektor Uniwersytetu w Hajfie prof. Adi Erlich.
Lokalizacja wykopalisk Banias jest wyjątkowa pod względem topograficznym, ponieważ łączy w sobie klif, jaskinię, źródła i taras. Powstały on w jeszcze w starożytności, na skutek zawalenia się części klifu, gdzie wbudowano zbadaną świątynię. Cały kult boga Pana rozpoczął się na tym terenie już około III wieku p.n.e., właśnie w pobliżu wspomnianych jaskini i źródła. Świątynia została zbudowana około 20 roku p.n.e. Region w krótkim czasie stał się ważnym ośrodkiem chrześcijańskim, a od 320 roku n.e. miał własnego biskupa.
Zgodnie z inskrypcją wykonaną w języku greckim na ołtarzu – Atenejusz, syn Susipatera, złożył ślubowanie i poświęcił ołtarz „Heliopolitanus Pan”. Jest on połączeniem konkretnych 2 bóstw, Pana, boga pasterzy, i Heliopolitana (znanego również jako Jowisz lub Zeus), który był popularny w rodzinnym regionie ofiarodawcy. Obecnie na granicy syryjsko-tureckiej. Napis na odczytał prof. Avner Acker z Uniwersytetu Bar-Ilan. Naukowiec dodał również że, ten kto sporządził inskrypcję z pewnością nie był profesjonalistą – nie udało mu się zmieścić napisów w wyznaczonej do tego ramce, a na dodatek są w nim też błędy.
„To miejsce miałoby ogromne znaczenie dla chrześcijan epoki bizantyjskiej, którzy wierzyli, że to właśnie tutaj Jezus powiedział Piotrowi: „Daję ci klucze do królestwa niebieskiego”- powiedział Erlich The Jerusalem Post. Wykopaliska są częścią większego projektu mającego na celu ochronę stanowisk archeologicznych znajdujących się na obszarach chronionych przez izraelski Urząd ds. Przyrody i Parków. Pierwotnie odkrycie było opublikowane w Live Science.
Erlich zauważył również, że dawca, Atenejusz, syn Susipatera, musiałby przebyć setki kilometrów, aby dotrzeć do wodospadów w Banias, obszaru od dawna związanego z bogiem Panem, który zachował się w arabskiej wymowie greckiej nazwy miejscowości.
Najlepsze i najtańsze wykrywacze metalu na początek jak i dla profesjonalisty!