Na trop zaginionego sztandaru 7 Pułku Artylerii Lekkiej natrafiła Grupa Częstochowska PERUN. 80 lat od wydanego rozkazu ukrycia przed wrogiem sztandaru – jest to jego pierwszy i jedyny ślad!
Wrześniowa Kampania naszego wojska ma w swoich annałach wiele tajemniczych i niewyjaśnionych zawirowań. Jednym z nich jest właśnie los sztandaru 7 Pułku Artylerii Lekkiej z Częstochowy. Dopiero po tylu latach od wojny na pierwszy jego trop wpadli poszukiwacze z grupy PERUN. Przy pomocy wykrywacza metali znaleźli gwoździe fundacyjne pochodzące z drzewca sztandarowego zaginionego weksylium artylerzystów.
Detektoryści z Grupy Częstochowskiej PERUN, w trakcie wspólnych poszukiwań z Stowarzyszeniem Historycznym Reduta Częstochowy odnaleźli srebrne gwoździe „sztandarowe” fundatorów 7 PAL. Do ich odkrycia przyczynił się również kolega Adrian – wskazując tą lokalizację jako teren wart sprawdzenia.
Pułk ten stacjonował w garnizonie Częstochowa w dzielnicy Stradom, w koszarach „Zacisze” w której obecnie znajduje się Centralna Szkoła Państwowej Straży Pożarnej. Brał on udział podczas walk w 1919 roku oraz w wojnie polsko-bolszewickiej.
Symbolem jednostki była chorągiew, której wzór w dniu 16 grudnia 1937 zatwierdził ówczesny Prezydent II RP Ignacy Mościcki. Natomiast w dniu 26 maja 1938 na Polu Mokotowskim w Warszawie, odbyło się wręczenie sztandaru dowódcy pułku, który w imieniu Prezydenta RP przekazał Minister Spraw Wojskowych generał dywizji Tadeusz Kasprzycki.
W dniu 3 września 1939 roku, w czasie trwania dwudniowej bitwy pod Janowem (3 – 4 września), część pododdziałów 7 Dywizji Piechoty wraz z dowództwem 7 Pułku Artylerii Lekkiej które stacjonowało w rejonie obecnego nadleśnictwa Złoty Potok zostało okrążone przez przeważające siły wroga. W nocy z 3 na 4 września, części oddziałów 7 Dywizji Piechoty w tym wielu artylerzystom 7 Pułku Artylerii Lekkiej, w wyniku nocnego natarcia udało się wydostać z okrążenia i kontynuować dalszą walkę. Natomiast pozostała część żołnierzy pułku, którym pomimo wielu prób ta sztuka się nie powiodła, 4 września przeważnie dostała się do niewoli niemieckiej.
Najprawdopodobniej wieczorem 3 września, przed rozpoczęciem polskiego natarcia, został wydany rozkaz o ukryciu sztandaru 7 Pułku Artylerii Lekkiej, aby w razie niepowodzenia nocnego uderzenia nie dostał się w ręce wroga. Pomimo wielokrotnych poszukiwań do chwili obecnej sztandar 7 Pułku Artylerii Lekkiej nie został odnaleziony…
Niestety nie ma żadnych czytelnych zdjęć sztandaru 7 Pułku Artylerii Lekkiej, ale znany jest jego szczegółowy opis.
Na lewej stronie płatu sztandarowego umieszczone były na tarczach
• w prawym górnym rogu – wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej,
• w lewym górnym rogu – wizerunek św. Barbary,
• w prawym dolnym rogu – godło m. Częstochowy,
• w lewym dolnym rogu – odznaka pamiątkowa 7 Pułku Artylerii Lekkiej
Na ramionach krzyża kawalerskiego znajdowały się wyhaftowane nazwy i daty ważniejszych bitew
• na górnym – „Kowel 12.IX.1920”,
• na dolnym – „Warszawa 12.XI.1918”,
• na lewym – „Lwów 15.I.1919”,
• na prawym – „Wilno 19.IV.1919”
Ponadto, na drzewcu wbitych było szesnaście gwoździ „sztandarowych” fundatorów. Poszukiwaczom udało się odnaleźć siedem z nich. Nie złożyli jednak broni i planują kontynuację poszukiwać i odkrycie pozostałych fragmentów sztandaru.
Sztandar był znakiem męstwa, honoru, tradycji i sławy wojennej jednostki, a jego utrata oznaczała rozformowanie oddziału. Dlatego też, można się domyślić że zgodnie ze zwyczajem, w przypadku okrążenia, rozwiązania lub rozbicia jednostki, sztandar musiał być starannie ukryty lub podzielony między żołnierzami. Warto również nadmienić że zgodnie z tradycją, także obecnie, żołnierze składający przysięgę zobowiązują się bronić sztandaru wojskowego. A o wartości jaką symbolizuje mogą świadczyć słowa marszałka Józefa Piłsudskiego :
„Honor służby jest jak sztandar, z którym żołnierz rozstaje się wraz z życiem…„
Święto pułkowe obchodzone jest 12 września w rocznicę zagonu na Kowel, przeprowadzonego w 1920 roku. Gwoździe sztandarowe będzie można oglądać na wystawie „Wrześniowym szlakiem 7 Dywizji Piechoty. Bitwa pod Janowem 1939” w Muzeum Regionalnym im. Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku. Ekspozycja będzie uzupełniona również innymi znaleziskami poszukiwaczy z Częstochowy.
ciekawe kiedy odkryjo gwożdzie co nim 2020 lat temu jednego żyda przybili
Niewiarygodne odkrycie! Chciałoby się przeczytać więcej. Gdzie, kto, w jakich okolicznościach przyrody.