Niezwykle dobrze zachowany miecz tzw. „typ Liptowski” pochodzący z epoki brązu został odkryty w… Liptowie na terenie Słowacji. Miecze tego typu są stosunkowo rzadkim zabytkiem i posiadały bardzo dobrą jakość.
W ostatnią niedzielę 24 maja regionalne biuro zabytków ogłosiło odkrycie w Liptowie na Słowacji miecza z epoki brązu. Jest to rzadki typ miecza rodem właśnie z terenów gdzie został odkryty, czyli typ Liptowski (Dreiwulstschwerter). Miecz posiada idealnie zachowaną rękojeść, przyjmuje się że ten rodzaj mieczy precyzyjnie datować pomiędzy latami 1200 a, 1050 p.n.e.
Miecz został odkryty na stromym leśnym zboczu i zgłoszony bezpośrednio służbom konserwatorskim. Następnego dnia archeolodzy którzy wybrali się na miejsce sporządzili dokumentację i podjęli ten artefakt. Badania rodzimych naukowców wykazują, że głownie i rękojeści mieczy z epoki brązu pochodzące z terenów Polski a dokładnie: Rokitki, Koszalin-Rokosowo, Nieborowo, Kałdus, Wołów – posiadają spore wewnętrzne wady powstałe w procesie odlewania. Prześwietlenia RTG wykazały dużą ilość pęcherzy gazowych, dla porównania miecze pochodzące z importu z terenu Łebcza, Chociwla i Kościemicy Sławieńskiej były wyraźnie lepsze. W odniesieniu do mieczy typu Liptowskiego, nawet ta druga grupa nie była tak świetnie wykonana. Miecze te posiadały niewielkie ilości pęcherzy gazowych co czyni je dużo lepiej odlane od tych znajdowanych na naszych terenach.
Można by mieć wrażenie że epoka brązu była dla tego metalu okresem wielkiej powszechności i o powszechnym dostępie. Tak naprawdę brąz był niezwykle cennym surowcem w tamtych czasach. W większych ilościach posiadali go tylko bardzo zamożni ludzie z różnych plemion czy też ośrodków handlowych. Właściciel odkrytego miecza zapewne był bardzo bogaty, w stosunku do większości osiedlonych na tamtym terenie ludzi. Można by założyć że jak w większości podobnych sytuacji ten jego skarb został zakopany z myślą o podjęciu go w bezpieczniejszym okresie. Zapewne, musiał śmiertelnie zachorować lub zginąć w walce. Nic bardziej mylnego, miecz jak widać został pogięty „złamany” – była to rytualnie przeprowadzana ceremonia której celem było zabicie duszy miecza po śmierci właściciela, chodziło m.in. by nikt już nie mógł więcej użyć tej broni. Naukowcy dowodzą że do takiej sytuacji dochodziło wtedy gdy chowano ostatniego zmarłego męskiego potomka rodziny.
W naszym kraju miecze liptowskie można spotkać np. w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Krakowie gdzie są dwa egzemplarze, jeden pochodzi z miejscowości Kobiemica na Śląsku, natomiast pochodzenie drugiego jest nieznane. Większość mieczy z brązu odkrytych na południu naszego kraju, znaleziono jeszcze przed wiekiem XIX. Warto tutaj więc wspomnieć że 3 lata temu w okolicy miejscowości Żmigród na Podkarpaciu, odkryto w lesie 4 miecze tego typu, a naukowcy wiążą je z górującą w tamtym okresie w okolicy – 'Karpacką Troją’ z Trzcinicy. Wspomnę że odkrycie tych mieczy było o tyle niesamowite że znalazca zachował trzeźwość umysłu i widząc wystające z ziemi miecze zostawił je w ziemi i zabezpieczył.
Źródło: Krajský pamiatkový úrad Žilina, Muzeum w Krośnie, Przegląd Archeologiczny – Ośrodki produkcji mieczy antenowych w Polsce.