Zastawa z której mogła jeść nawet sama Izabela Czartoryska oraz srebrne szkatuły to tylko część znalezisk jakie odkryli pod okiem archeologa poszukiwacze z Stowarzyszenia Historycznego „ZASANIE”.
Na terenie pałacu w Sieniawie prowadzone są obecnie badania archeologiczne, które prowadzi Arkadiusza Telega i jego zastępca Jakub Niebylski z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Wspierają ich wolontariusze w tym poszukiwacze z Stowarzyszenia Historycznego „ZASANIE”.
Już w pierwszych dniach prowadzonych badań udało się odkryć kilka wspaniałych zabytków. Są nimi między innymi dwie srebrne szkatuły, pełniące zapewne rolę cukiernicy oraz pojemnika na powidła lub przybory toaletowe. Znaleziono dodatkowo kilkanaście srebrnych łyżek i łyżeczek, podstawkę pod żelazko, łuski z okresu I wojny światowej, strzemię jeździeckie, monety w tym szeląg Jana Kazimierza czy monetę z czasów króla Augusta III Sasa. Prace potrwają jeszcze 3 lata, więc to tak naprawdę początek badań, który rozpoczął się już tak dobrze.
Szkatuły pochodzą z XVIII wieku i wykonane są w styku „rokoko”. Na jednej z nich znajdują się dwa herby; herb Grabie i herb Łabędź. W jednej ze szkatuł znajdowała się karteczka, jednak jeszcze nie udało się odczytać tego co mogło się na niej znajdować. Trafiła ona do konserwacji i być może uda się to zrobić w późniejszym czasie. Przedmioty zostały luźno zakopane w ziemi, prawdopodobnie ktoś je ukrył w pośpiechu przed zbliżającym się frontem II wojny światowej.
Cukiernica i pudełko zostały misternie wykonane. Dzięki temu, że takie same znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, dość szybko udało się zidentyfikować twórcę tych „sieniawskich”. Pod koniec XVIII wieku wykonał je Gottlieb Satzger z Augsburga w Niemczech, czołowy złotnik okresu rokoko. Artysta żył w latach ok. 1709–1783, a naczynia zostały zrobione najprawdopodobniej w okresie 1746 (gdy Satzger został mistrzem złotnictwa) do 1783 r. Wykonane są ze srebra, a zrobione je technikami repusowania, odlewania, rytowania i cyzelowanie.
Pałac w Sieniawie został zbudowany przez hetmana wielkiego koronnego Adama Mikołaja Sieniawskiego na początku XVIII wieku. Dzisiejszy wygląd uzyskał podczas przebudowy w latach 1881–1883 dokonanej przez Czartoryskich.
W latach 1664–1680 obok terenu dzisiejszego parku i pałacu Mikołaj Hieronim Sieniawski zaczął urządzać fortecę o charakterze obronnym. Miała ona plan kwadratu z czterema ziemnymi bastionami w narożnikach. Istniał również niezidentyfikowany dziś drewniany dwór mieszkalny, który być może podczas prowadzonych badań uda się namierzyć.
W latach 1881–1883 dokonano przebudowy według projektu Bolesława Podczaszyńskiego. Nad oboma skrzydłami dobudowane zostały piętra i pałac uzyskał zachowany do dziś wygląd i późnobarokowy charakter. Miał 36 pomieszczeń i kubaturę 2088 m³.
W czasie I wojny światowej ordynat sieniawski książę Adam Ludwik Czartoryski oddał pomieszczenia pałacu na szpital polowy dla zakaźnie chorych austriackich żołnierzy. Pałac uległ zniszczeniu. Dokonano tylko prowizorycznego zabezpieczenia a książę zamieszkał po wojnie w drewnianym dworku obok. Pod koniec lat trzydziestych XX w. książę August Czartoryski rozpoczął remont pałacu, przerwała go jednak II wojna światowa.
Największe znaczenie miał pałac w XIX w. gdy był jedną z głównych siedzib Czartoryskich. Zaczął odgrywać rolę jednego z centrów galicyjskiego życia politycznego, umysłowego i kulturowego. Gościł tu Julian Ursyn Niemcewicz, Tadeusz Kościuszko. Bywał car Aleksander I. Juliusz Kossak na pamiątkę wizyty pozostawił namalowany przez siebie wizerunek pałacu.
Zdjęcia: G.Słabiak, M.Sęk, T.Pieszko
Najlepsze i najtańsze wykrywacze metalu na początek jak i dla profesjonalisty!
